Co grozi osobie, która powinna stawić się na kwalifikację wojskową, a tego nie zrobiła?

Kwalifikacja wojskowa oznacza sprawdzenie stanu zdrowia fizycznego i psychicznego wezwanego kandydata. To po to, żeby zbadać go pod kątem jego ewentualnej służby wojskowej. Kwalifikacja jest co roku przeprowadzana w całej Polsce w tym samym czasie. Obejmuje ona przede wszystkim mężczyzn, którzy w danym roku kończą 19 lat oraz tych, którzy są nieco starsi, o ile nie posiadają określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej. Przykład: chłopcy z rocznika 2006 będą musieli przyjść na wezwanie na kwalifikację w 2025 roku.

Wezwanie na kwalifikację wojskową jest wysyłane kandydatowi pocztą tradycyjną, czyli listownie. Musi ono być dostarczone przynajmniej 7 dni przed wyznaczoną datą stawiennictwa, żeby wzywany mógł sobie wygospodarować wolne na ten dzień. Wezwanie doręcza się mu za zwrotnym potwierdzeniem odbioru tego listu.

Stawiennictwo na kwalifikację wojskową jest obowiązkowe. Kto się nie stawi, będzie miał kłopoty. Jeżeli osoba wezwana na kwalifikację wojskową nie może pofatygować się przed komisję, powinna zawiadomić o tym wójta gminy, burmistrza lub prezydenta miasta (właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego osoby wzywanej), ponieważ to właśnie oni wzywają na tę kwalifikację.

Wzywany musi to zrobić najpóźniej w dniu stawiennictwa, ale przed godziną, na jaką miał wyznaczony termin. Dane kontaktowe nadawcy zainteresowany powinien znaleźć na wezwaniu. Musi ponadto podać powód swojej nieobecności, np. pobyt chorego w szpitalu, wypadek albo udział w pogrzebie bliskiego krewnego. Później odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta wskaże tej osobie nowy termin oraz miejsce stawienia się na kwalifikację wojskową.

Przepisy Ustawy o obronie Ojczyzny wskazują jeszcze, że „kto wbrew obowiązkom wynikającym z ustawy:

1. nie stawia się do kwalifikacji wojskowej przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), przed właściwą komisją lekarską lub przed szefem wojskowego centrum rekrutacji w określonym terminie i miejscu albo nie przedstawia dokumentów, których przedstawienie zostało nakazane,
2. nie zgłasza się w celu uregulowania stosunku do obowiązku obrony,
3. nie zgłasza się w określonym terminie i miejscu na wezwanie właściwych organów w sprawach dotyczących obowiązku obrony oraz odmawia poddania się badaniom lekarskim,
4. odmawia udzielenia właściwym organom prowadzącym ewidencję wojskową informacji w zakresie danych jego dotyczących i przetwarzanych w ewidencji wojskowej

- podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny”.

Nie ma tutaj natomiast określonej minimalnej bądź maksymalnej kwoty kary czy, analogicznie, czasu kary. Dla porównania: za niestawiennictwo na ćwiczeniach wojskowych dla rezerwistów grozi im grzywna do 5 tysięcy złotych lub areszt do 30 dni. Kto z kolei stawi się na kwalifikację wojskową, lecz nie będzie chciał okazać komisji dokumentów, odmówi udzielenia odpowiedzi na pytania lub nie będzie chciał poddać się badaniom, ten także musi liczyć się z konsekwencjami, o czym wskazano również w Ustawie o obronie Ojczyzny.

Niektórzy wzywani są wyjątkowo oporni i nie odbierają listu z informacją o obowiązkowym stawieniu się na kwalifikację wojskową albo po odebraniu tej informacji i tak nie stawiają się na wezwanie. Myślą bowiem, że jeśli pokażą się przed komisją, będzie to równoznaczne z natychmiastowym wcieleniem ich do wojska (a przecież tak się nie dzieje). W uzasadnionych przypadkach, nieobecnego może doprowadzić na miejsce kwalifikacji wojskowej nawet policja - na zarządzenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Odbywa się to w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym administracji.