Apache trafią do Polski. Nowy oręż zastąpi wieloletnie Mi-24. Kontrakt został podpisany

Kontrakt został podpisany w Inowrocławiu, gdzie stacjonuje 1. Brygada Lotnictwa Wojsk Lądowych, która zostanie wyposażona w AH-64. Oprócz dostawy śmigłowców kontrakt zawiera pakiet logistyczny, przewiduje dostawy sprzętu do obsługi śmigłowców, wsparcie techniczne i szkoleniowe, w tym szkolenie załóg i personelu naziemnego, dostawy symulatorów, amunicji i części zamiennych.

Pierwsi polscy piloci i mechanicy przeszli szkolenia na Apache w USA, według zapowiedzi poprzedniego kierownictwa MON, w tym roku trafią do Polski śmigłowce w starszej wersji, których osiem egzemplarzy resort chce wziąć w leasing, by zapewnić płynne wprowadzenie nowo kupowanych maszyn. Umowę zakupu poprzedziły umowy offsetowe – pierwsza, z koncernem Lockheed Martin, dotyczy m.in. serwisowania radarów, została zawarta we wrześniu ub. r.; w poniedziałek kolejne umowy, dotyczące serwisu i remontów niektórych części w polskich zakładach, podpisano z produkującym śmigłowiec koncernem Boeing i dostawcą silników - firmą General Electric.

Przed rokiem na sprzedaż Polsce 96 śmigłowców AH-64E, 37 radarów AN/APG-78 Longbow (wyposaża się w niego jeden na kilka śmigłowców), systemy samoobrony i amunicję zgodziły się Departament Stanu i Kongres USA.
Zgodnie z notyfikacją Agencji Bezpieczeństwa i Współpracy Obronnej (Defense Security Cooperation Agency, DSCA), rząd Polski otrzymał zgodę na zakup:

• 96 śmigłowców AH-64E Apache,
• 210 silników turbowałowych T700-GE-701D (192 zainstalowane, 18 zapasowych),
• 97 zestawów głowic optoelektronicznych AN/ASQ-170 Modernized Target Acquisition and Designation Sight (M-TADS) i AN/AAR-11 Modernized Pilot Night Vision Sensor (M-PNVS) (96 zainstalowanych, 1 zapasowy),
• 37 radarów kierowania ogniem AN/APG-78 Fire Control Radar (FCR) na które się składa się m.in. montowana na maszcie antena radiolokatora (Mast Mounted Assembly, MMA) oraz bloki elektroniki Radar Electronics Unit (REU) (36 zainstalowanych, 1 zapasowy),
• 96 interferometrów do precyzyjnej lokalizacji źródeł emisji fal radarowych AN/APR-48B Modernized Radar Frequency Interferometer (M-RFI),
• 102 zestawy ostrzegania przed zbliżającymi się pociskami AN/AAR-57 Common Missile Warning System (CMWS),
• 204 radiostacje AN/ARC-231A Very High Frequency/Ultra High Frequency (VHF/UHF) z nadajniko-odbiornikami RT-1987 (192 zainstalowane, 12 zapasowe),
• 1844 przeciwpancerne pociski kierowane AGM-114R2 Hellfire (R-HOB),
• 96 szkolnych pocisków M36E8 Captive Air Training Missile (CATM),
• 460 przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-179A Joint Air to Ground Missile (JAGM),
• 508 przeciwlotniczych zestawów rakietowych AIM-92K Block I Stinger,
• 7 650 sekcji naprowadzania WGU-59/B Advanced Precision Kill Weapon System II (APKWS II).

W marcu br., podczas wizyty prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Donalda Tuska w Stanach Zjednoczonych, prezydent Joe Biden zaoferował Polsce sprzedaż 96 AH-64 i udzielenie 2 mld dolarów pożyczki w programie Foreign Military Financing – wsparcia finansowego na zakup amerykańskiego sprzętu wojskowego.

Zakup nowych śmigłowców uderzeniowych był planowany od kilkunastu lat, by zastąpić przestarzałe, pozbawione precyzyjnej amunicji Mi-24 skonstruowane w ZSRR. Dialog techniczny prowadzono z firmami z Europy - należące do włoskiego koncernu Leonardo zakłady PZL Świdnik ze śmigłowcem T129 i Airbus Helicopters z Tigerem. Ostatecznie w programie Kruk starły się dwie firmy z USA - Boeing oferujący AH-64E Apache Guardian, będący w uzbrojeniu amerykańskich wojsk lądowych, i Bell, który proponował lżejszą maszynę AH-1Z Viper, używaną przez piechotę morską. W 2016 r. MON mówiło o zakupie 32 śmigłowców. We wrześniu 2022 resort wybrał AH-64, wysyłając zapytanie ofertowe do amerykańskiej administracji.

AH-64 (AH to skrót od Attack Helicopter) powstał w programie następcy śmigłowca Bell AH-1 Cobra. Oblatany w 1984 r. do armii trafił w 1986. Załoga składa się z dwóch osób w układzie tandemu. Śmigłowiec ma blisko 15 m długości, jego masa własna t ponad 5 ton, a maksymalna masa z paliwem i uzbrojeniem 10,4 tony. Uzbrojenie składa się z działka 30 mm mogącego wystrzelić do 650 pocisków na minutę, pocisków Hellfire i rakiet. Nowością wprowadzoną w AH-64 był nahełmowy wyświetlacz, który nie tylko pokazywał parametry lotu, ale i sprzęgał działko z ruchami głowy pilota. Poza USA Apache został wybrany m.in. przez Wielką Brytanię, Izrael, Holandię, Japonię, Koreę Południową, Tajwan, Kuwejt i Australię. Podpisanie umowy na 96 maszyn ma uczynić z Polski największego po USA użytkownika tego śmigłowca.

Apache jest uważany za śmigłowiec o ogromnych możliwościach, ale także drogi w zakupie i utrzymaniu ze względu na rozbudowaną logistykę, dlatego nie brak opinii, że 96 sztuk to jak na polskie potrzeby i możliwości liczba przesadzona. Według poprzedniego kierownictwa MON część kosztów miałaby być pokrywana spoza budżetu, jak wprowadzony ustawą o obronie ojczyzny Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych.